Ar redadeg a-bep-eil eo. Gwerzhet e vo ar c’hilometradoù d’an dud, d’ar strollegezhioù, d’an embregerezhioù, d’ar c’hevredigezhioù... Da lâret eo d’an nep a fell dezhañ kemer perzh en darvoud a-benn skoazellañ ar brezhoneg. An hanter eus ar c'hounid az aio da arc’hantaouiñ rouedad ar skolioù Diwan. An hanter all a sikouro kevredigezhioù evit implij diorren ha treuzkas ar brezhoneg er gevredigezh a-vremañ.

[ABP] 73 vloaz hoc'h, penaos e c’hellit redek gant an holl ?

[Philippe Argouarch] Evel va zad-kozh n’em eus kudenn ebet gant gwask va gwad, ar pezh a zo dispar. Gloazet-fall e oa va zad-kozh e 1914 e Messin, met kemeret en doa perzh e C’hoarioù Olimpek e Anvers e 1920 evit redek 800m. Pa ran ur striv zoken ne z'a ket talmadoù va gwad en tu all da 135 talmad/munutenn.

[ABP] Un dra a-bouez eo debriñ en un doare reizh?

[PA] Ya, pa vezan o redek ma-unan e rankan derc’hel soñj e kilogrammoù ouzhpenn. Kalon an nep a vefe pounner egedon a rankfe labourat re. N’eus nemet un dra d’ober, d’am soñj, evit an hini a zo koshoc’h eget 60 vloaz (ha gwelloc'h eo kregiñ ganti abretoc’h zoken): arabat lezel ar c’horf dont da vezañ lart. Da lavaret eo , ret eo neuze ober pep tra evit mirout live sukr ar gwad an izelañ ma c’heller. N’on ket evit debriñ traoù ha m'emañ sukr e-barzh. N’on ket evit debriñ un dibenn-pred panevet e ti mignoned din pa vezan pedet d’ur pred. Debriñ a ran frouezh evel-just.

addendum

Diaes-kenañ eo chom hep debriñ gwastell, evit ar Vretoned dreist-holl, pa 'z eo ar wastell un dra eus ar c’hentañ e boued ar vro. Un hengoun an hini eo ken kozh hag ar beajoù uhelvor. D’ar mare an hir-dreizherien. A-raok al loc’hañ e farde maouezed ar vartoloded vreizhat ur bern gwestell-amann pe kouignoù-amann evito. Dre-se e veze moaien mirout an amann hag ar protein, e-pad mizioù e-bourzh.

dibenn an addendum

[ABP] Ha fellout a ra deoc’h bevañ e-pad pell ?

[PA] Ya, ur bern traoù a chom din da ober c’hoazh. Abaoe tri bloaz emaon o teskiñ brezhoneg. Ha n’eo ket un dra didalvez evidon! Un abeg e-touez reoù all : fellout a ra din lenn oberennoù Anjela Duval e brezhoneg...

notennoù:

. adlenn an destenn nemetken gant JL Le Floc'h. Atersadenn gant unan all

. addendum diwar c'houlenn Philippe Argouarch, 9 a viz Even